Ngày Các Thánh Tử Đạo Việt Nam
24/11/1993

Bài giảng ngày lễ
Các Thánh Tử Đạo Việt Nam
Rockaway, NJ - 20/1/1994


Ngày 22 tháng 6 năm 1987, Đức Giáo Hoàng đương kim, Gioan Phaolô đệ nhị đã chính thức công bố Ngài sẽ phong hiển thánh cho 117 vị Chân Phúc Tử Đạo Việt Nam vào ngày 19 tháng 6 năm 1988 tại giáo đô Rôma, Vatican, nước Ý.

Đây là một biến cố lịch sử vĩ đại, vinh quang, một biến cố hết sức vui mừng và xúc động, một biến cố duy nhất chưa từng xảy ra trong suốt dòng lịch sử của Hội thánh và Việt Nam: 117 vị được tôn phong Hiển Thánh trong cùng một ngày, thuộc cùng một Hội Thánh, Hội Thánh Việt Nam, một Hội Thánh được hình thành, lớn lên và vững mạnh do dòng máu của những bậc tiền bối anh hùng: Việt, Pháp, Tân Ban Nha, "cùng chung một phép Rửa, một Đức Tin, một Thiên Chúa là Cha" (Thánh Phaolô).

Và ngày 19 tháng 6 năm 1988 đã đến với chúng ta như một biến cố mầu nhiệm đầy ý nghĩa cao siêu, xuất hiện trên vòm trời tổ quốc Việt Nam. Toàn thể giáo dân Giáo Hội Việt Nam, tại quê nhà cũng như hải ngoại, hòa hợp tưng bừng đón chào ngày lịch sử đó như một hồng ân thiên quốc, một niềm hãnh diện trước lịch sử Giáo Hội Công Giáo nói riêng và lịch sử thế giới nói chung.

Anh chị em thân mến, ngày đại lễ CTTĐVN phải là một ngày truyền thống của những người Công Giáo Việt Nam trên khắp địa cầu nàỵ Tôi nói "truyền thống" vì Sanguis Martyrorum Semen Christianorum, Máu của các Thánh là hạt giống nẩy sinh Kitô hữu (Tertullianô). Chúng ta, những con cháu của các ngài (trong nhà thờ này cũng đang hiện diện một vài con cháu ruột thịt của các vị đó.) đang thừa hưởng di sản quý báu đó.

Di sản đó là gì: là trung can nghĩa đảm, là chí khí can trường, là nghĩa khí của những nhà nho luôn luôn một lòng vì nước vì dân, là con tim tràn đầy nhiệt huyết quyết theo Đức Kitô, là tấm gương tiết liệt của những phụ nữ, những nữ tu yếu ớt, những "thiếu niên xuất anh hùng" không nao núng trước lưỡi gươm tàn bạo của lý hình. Nói sao cho hết những cảnh tra tấn mà các Ngài phải chịu: trảm quyết, tùng xẻo (cắt ra từng miếng), bá đao (100 nhát dao), lưu đày đến vùng rừng thiêng nước độc. Có vị, sau khi chết, còn bị băm ra từng mảnh và ném xuống sông làm mồi cho cá. Có những người còn bị đóng đanh vào ván và chịu mưa dầm nắng dãi lâu ngàỵ Bao nhiêu làng đã bị đốt bình địa chỉ vì mang danh là người "có đạo".

Có tất cả 5 phương cách xử tử:

a) Xử trảm (trảm quyết : Đa số (75 vị/117)
b) Xử giảo (thắt cổ): Thánh Lê Đăng Thị (chợ Hoà, Huế)
c) Tra tấn đến chết như Đức Cha Cuénot Thể Bình Địnhd)
d) Thiêu sinh (đốt chết) do nhóm Văn Thân : Cổ Vưu (Quảng Trị), Khoảng 440 ngườị
e) Lăng trì (xẻo từng miếng thịt như giặc Cờ Đen xẻo tai các em Công giáo rồi xâu lại với nhau vào choàng vào cổ một tượng Đức Mẹ ở Hà Nội (nay là khu vườn trước tòa Hồng Y)

* Thánh Linh Mục Yuse Đoàn Trinh Hoan đã nói:" Con cảm tạ Chúa đã cho con đổ máu để làm sáng danh Chúạ"* Thánh Lê Đăng Thị: 1 vợ và 3 con, đã tổ chức lần hạt trong tù.* Thánh Lê Thị Thành (tức bà thánh Đê: mẹ của 6 đứa con, bị bắt vì đã dấu các Linh Mục cùng hai nữ tu (Anna Kiêm và Anê Thanh). Bị thoát y, các ngài chỉ vào mặt Tổng đốc Trịnh Quang Khanh: "Ông lăng nhục chúng tôi là đàn bà như thế này là lăng nhục chính mẹ đã sinh ra ông." Các ngài bị rắn độc cắn chết..* Các em thiếu niên: Yuse Túc, 9 tuổi, không chịu bước qua Thánh giá bỏ đạo, bị trảm quyết ở Nam Định dưới thời Tự Đức (1-6-1862). Em Phaolô Bộtt làm công tác liên lạc, mang Mình Thánh Chúa đi các nơi; chối đạo một lần, về nhà bị mẹ khóc la mắng: "Con ơi, Mẹ chỉ có một mình con. Con làm ô danh cho dòng tộc. Nhà ta có nhiều người Từ đạo mà con lại chối bỏ Chúa". Bột trở về và chịu tử đạọ Lucia, 12 tuổi, bị án voi giày (1665) và cô Fiđêlê,18 tuổi, vui vẻ đưa đầu để xử trảm (1665)....
240 năm cấm cách : 8 Giám Mụcc, 50 Thừa sai ngoại quốc, 150 Lm/VN, 340Thầy giảng, 270 Nữ tu Mến Thánh giá và 130,000 Giáo dân, cộng thêm 3000 họ đạo bị đốt hay cướp bóc hay phá hủy hoàn toàn cho ta thấy mức độ ác liệt và khốc hại của những năm tháng phôi thai của Giáo Hội Việt Nam, và qua đó, sức sống mãnh liệt và dai dẲng của Đức Tin Công giáo trên mảnh đất con con hình chữ S nầỵ

Những cái chết hào hùng đó chính là mầm sống thấm sâu xuống mảnh đất màu mỡ của đất nước Việt Nam, và đã trở thành một thứ nhựa sống dồi dào làm nảy nở và sống tuơi cả một mùa xuân sau một mùa đông khắc nghiệt. Con số 70 triệu người Công giáo Việt Nam so vôí mấy trăm ngàn trong những thế kỷ đầu đã hùng hồn chứng minh câu nói trên của Tertulianô: Máu các Thánh Tử Đạo là hạt giống trổ sinh những người Kitô hữụ Chính Đức Giáo Hoàng Phaolô II đã nói khi được thỉnh cầu là phải có phép lạ chứng minh để công cuộc phong thánh được tiến hành: "Ta ngĩ là ngày nay Giáo hội Việt Nam đang lớn mạnh trong gian khổ, điều này cũng đủ là một phép lạ." Phải, Đức Tin của chúng ta, những người Công giáo Việt Nam ngày nay chính là kết quả của mồ hôi, nước mắt, của giá máu cha ông chúng ta đã đổ ra vì Chúa quên mình. Trước những hành động anh hùng cao độ đó, chúng ta không chỉ nghiêng mình kính phục nhưng còn phải tự đặt cho mình một câu hỏi: "Cha ông chúng ta ngày xưa như thế, còn chúng ta con cháu ngày nay thế nàỏ" Không lẽ chúng ta phải than lên một câu: "Than ôi, thời oanh liệt nay còn đâủ"

Không, thời oanh liệt nay vẫn còn. Chúng ta hãy hân hoan mừng đại lễ để luôn hiên ngang sống trọn vẹn Đức Tin do các tiền nhân để lại, xứng đáng là con cái của các bậc anh hùng. Trong cuộc sống tại thế, trong cái xã hội tràn đầy quyến rũ này, có thể nói chúng ta đang sống tử đạo hằng ngàỵ Cuộc sống gia đình cũng có nhiều khó khăn, có nhiều ray rứt, có nhiều chia cắt, có nhiều xâu xé. Chỉ những người có một đức tin mạnh mới có thể đương đầu với những quyến rũ hào nhoáng bên ngoài của vật chất, của xa hoa, tiền tài, danh vọng. Những đổ vỡ trong gia đình cũng từ đó mà sinh rạ Anh chị em thân mến, nhìn gương cổ nhân không chỉ treo trong lồng kiếng nhưng là để sống trọn vẹn tình Chúa, tình ngườị Chúng ta hãy can đảm sống Đức Tin mà Thiên Chúa đã thương ban qua máu của các thánh Tử Đạo Việt Nam. Chúng ta hãy nung nấu đức Tin nơi con cái của chúng tạ Hỡi các bạn trẻ, gương các Thánh Tử Đạo hằng năm được kính nhớ như một nhắc nhở cho các bạn hãy luôn nhớ mình là con cháu của ai để rồi sống xứng đáng là những người môn đệ trung thành của Đức Kitô, những người con Việt của các bậc tiền nhân hào hùng, khí kháị


Ngày Tử Đạo, chúng con đồng quyết
Nói lên câu tâm huyết sắt son:
"Dù cho sông cạn núi mòn
Đức Tin vững mạnh trên muôn nẻo đường."

Để tiếp tục noi gương các Đấng
Đã hy sinh chính mạng sống riêng,
Giương cao Thánh giá linh thiêng.
Quyết tâm theo Chúa trung kiên vững bền.

Ngày Tử Đạo, cầu xin các Đấng
Giúp chúng con giữ vững cơ đồ
Máu thiêng đổ xuống điểm tộ
Chói lòa rực rỡ ngọn cờ Đức Tin.

Giáo Hội Việt trung trinh một dạ
Kính thờ Thèên Chúa cả trên trờị
Ước mong con Việt nơi nơi
Quyết tâm theo Chúa muôn đời không phaị

Lm. Nguyễn Quang Vinh
1993